آموزشپنج گنجفرهنگ

مجموعه از بهترین و قدیمی ترین ضرب المثل های رودبارزمین

ضرب المثل های رودبارزمین

در قسمت نظرات در حفظ این گنجینه گرانبها سهیم باشید.


گلَک خونه ارو ، مَهگُلَک ای خو ارو

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :گلک عروسی میکنه مهگلک از خود بی خود میشه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :یکی در کاری موفق میشه ولی کس دیگه ای خوشحالی میکنه و سور و سات میگیره


زن خودوم به گوم●(لهجه) خودوم
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی: زن خودم به میل و مرام خودم

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :وقتی میخوای ب کسی بفهمونی چیزی ک خودم دارم به مرام خودمه


خر ای خریشنه که اوساری اخوره?

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :خر از خربودنشه که افسارشو میخوره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :وقتی کسی واقعن کار خیلی خنده داری انجام میده ک باعث لطمه به خودش میشه?


کیبنوگ که دوتا ببو غذا یا شور ابو یا بی نمک

*کیبنوگ(لهجه):کدبانو
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :کدبانو که دوتا بشه غذا یا شور میشه یا بی نمک

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :کنایه از اینکه وقتی آشپز دوتا بشه یا هردوتا منتظرن اون یکی نمک بکنه تو غذا یاهم هر کدوم جداگانه نمک میکنن که باعث میشه غذا یا شور بشه یا بی نمک

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

ارسالی از:عیسی دری از گروه۴فاریاب


اشکی در مشکی
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :اشکش دره مشکش است

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی کسی به راحتی گریه میکنه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

ارسالی از: #کیومرث_چترزرین


خیار زرد اَی توله ان

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :خیار زرد مال شغاله

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی یه چیز خوب گیر یه آدم بدرد نخور و نالایق بیاد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

??ارسالی ای:#کیومرث_چترزرین


کنارک بَر ایاره سنگ اَسَر خو اَیاره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :کنار ثمر میده و سنگ به سر خودش میاره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :وقتی کسی کار خوبی انجام میده ولی باعث میشه براش ضرر و زیان داشته باشه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی از:سمیر محمودی


یوت دزی نمی چ اکنی
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی: آب رو دزدیدی نم آب رو چیکار میکنی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :کاری که خرابش کردی میخوای کسی نفهمه ولی عاقبت کار رو چیکار میکنی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄
ارسالی از: صفیه جزفتن


زن خودوم به گوم●(لهجه) خودوم
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی: زن خودم به میل و مرام خودم

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :وقتی میخوای ب کسی بفهمونی چیزی ک خودم دارم به مرام خودمه

—————————-
●گوم(لهجه)=میل و مرام

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄
ارسالی از: کیومرث چترزرین


سوزن بزنی ور دستی دون ارزنی ای دستی ناکهه
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی: سوزن بزنی به دستش یه دونه ارزن از دستش بیرون نمیاد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : کنایه از خسیس بودن فرد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄
ارسالی از: سلمان فلاح نژاد


زن بیوه بگر که مال داره،شو(شب)نیمه شو چنگال داره
┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی: زن بیوه بگیر که مال و اموال داره شب و نیمه شب ●چنگال داره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی میخوای بیوه گرفتن رو خوب جلوه بدی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄
●چنگال:غذای سنتی که با خرما و تلیت کردن نان درست میشود

ارسالی از: #کیومرث_چترزرین


هرناری یه پرده ی داره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :هر اناری یه پرده ای داره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی میخوای به کسی بفهمونی هر کاری رو جلوی هرکسی نباید انجام داد یا هر حرفی رو نباید همه جا زد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی از: #کیومرث_چترزرین


مشک کنار جو نبو دُحت کنار مُو

دُحت:دختر
مُو(لهجه):مادر

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :دختر کنار مادر نباشه،مشک هم کنار جوب

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :وقتی میخوای به کسی بگی که دختر بعد از ازدواج نباید کنار مادرش باشه


پیربودی میر نبودی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :پیر شدی میر( دانا)نشدی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :وقتی میخوای به کسی بگی که سنی ازت گذشته ولی هنوز خیلی چیزها رو نمیدونی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی ازکاربرکانال: مصطفی ساردویی


خری که وپیری رهوار گشت بدرد سواری کیامت اخوره

رهوار:چارپایانی که خوب سواری میدهند
کیامت:قیامت

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :خری که به پیری رهوار شد به درد سواری قیامت میخورد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : کسی که تو جوانی خوب نشد درپیری هم بدرد نمیخوره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی ازکاربرکانال: مصطفی ساردویی


یه لا نارسه دولاش اکنه?

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :یه لا نمیرسه دولاش میکنه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی کاری چن نفری انجام نمیشه یکی میگه میخوام تنهایی انجامش بدم

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی ازکاربرکانال: محمد رضا محمودی


گلَک خونه ارو ، مَهگُلَک ای خو ارو

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :گلک عروسی میکنه مهگلک از خود بی خود میشه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد :یکی در کاری موفق میشه ولی کس دیگه ای خوشحالی میکنه و سور و سات میگیره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی از:محمد جواد الهی


هرناری یه پرده ی داره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :هر اناری یه پرده ای داره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی میخوای به کسی بفهمونی هر کاری رو جلوی هرکسی نباید انجام داد یا هر حرفی رو نباید همه جا زد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

???ارسالی از: #کیومرث_چترزرین


مو اگوم سی مایه ونی….تو اگوی آوُسه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : من دارم یه چیزی رو نشونت میدم که تابلوئه تو بازم نمیفهمی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

??ارسالی ای: امید لورگی قوچ آباد


چوپون کربون پَلِت گوروگ کربون کدمت

گوروگ(لهجه) : عروس?
پَل: درکل پل یعنی چوبی که دست چوپان بوده ولی در اینجا منظور از قدم چوپان است

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :چوپان قربون چوبت عروس قربون قدمت

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : معمولن وقتی استفاده میشه که میخوای به کسی بفهمونی هرکسی قدمی داره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

??ارسالی ای: #کیومرث_چترزرین


همسایه گِله ی نکن پَندی کن

پند: ادا;مثل خود طرف برخورد کردن
______________________
↩️ برگردان فارسی : از همسایه گله نکن مثل خودش رفتار(برخورد)کن

______________________
? کاربرد : وقتی کسی کاری میکنه و تو جای تلافی داری

______________________
?ارسالی از : #کیومرث_چترزرین


سر اَی سر اَگرده بار ای هم تَنگ

هم تنگ: وقتی که در قدیم باری را در خورجین قرار میدادند به مساوی بودن وزن دوطرف خورجین اطلاق میشد

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارس: سر به سر میره بار هم; هم وزنشو پیدامیکنه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : دونفر که از نظر اخلاق یا چهره مثل هم باشند استفاده میشود

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

??ارسالی ای:بهروز مظفری از سرگریچ


مرگُن همه خرابی اکنن نوم کوری بَدِن

مُرگ+ن=مرغ?
نوم: نام;اسم
کوری:اسم مرغی?? درقدیم

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :مرغ ها همه خراب کاری میکنن اسم کوری بد در رفته

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی کسی دگه خراب کاری اکنه ولی اسم یکی دگه ابرن

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

??ارسالی ای: #کیومرث_چترزرین


سوار خرن شهاز خرن

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :سوار خره دنبال(پی)خره

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی که چیزی دستته یا تقریبن کنارته ولی دنبالش میگردی

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

??ارسالی ای:علیرضا کریمی


جنگ سر شیمیز بِه اَی صحل کنی سر خرمنن

شیمیز:آبیاری زمین قبل از کشت به خاطر نرم شدن زمین

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :جنگی که موقع شیمیز باشه بهتر از آشتی بعد از خرمن است

?هم نوا فارسی : جنگ اول به از صلح اخر

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : وقتی میخوای چیزی رو با حرف زدن درست کنی و به دعوا ختم نشه


دحت کنار مو نهل مشک کنار جو

دحت: دختر
مو(لهجه) : مادر

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

↩️ برگردان فارسی :دخترو کنار مادرش نزار مشک رو هم کنار جوب آب

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄

? کاربرد : کاربردش وقتیه که به یه داماد بخوای گوش زد کنی که دختر اگه کنار مادرش باشه لوس و حرف نشنو میشه

┄┄┄┄ ❅✾❅ ┄┄┄┄


حیف گُل ای گوشَلَک;حیف روزی ای کُلَک

—————————————
گوشَلَک: پرنده های کوچکی که روی گل ها میشینند و دوطرف سر چیزی شبیه گوش دارن در لهجه محلی گوشَلَک نامیده میشوند
روزی:اسم زن(نام قدیمی)
کُلَک?کل+ک=به بچه هایی که هفت ماه به دنیا می اومدن در لهجه قدیمی محلی”کُل”میگفتند که به تازگی هفتوک میگن
—————————————
ریشه ضربالمثل:”روزی”دختری کدبانو و خیلی خوشگل بوده که? نامزدی نالایق داشته است که به گفته داستان سرا نامزد وی? هفت ماهه به دنیا امده بوده به همین علت از لحاظ مغزی کمی عقب مانده بوده است و اورا کُلَک مینامیدند
اصل این ضرب المثل به همین خاطر گفته شده است
______________________
↩️ برگردان فارسی : حیف گل که پرنده نالایق گوشلک روش میشینه حیف روزی که نصیب کلک شد

______________________
? کاربرد : وقتی که یه چیز خوب گیر یه ادم نالایق بیاد

______________________
?ارسالی ای : #کیومرث_چترزرین


 

منبع: کانال لوار رودبارزمین

‫3 دیدگاه ها

  1. زورت وه مصاحب موت نارسه ویشی بگو باوا. معنی فارسی اش این است وقتی نمیتونی رفیق مادرت را دورکنی از مادرت بهش بگو بابا. مثلا در قضیه برجام وقتی زورمون به آمریکا نمیرسه باش تعامل کنیم. البته نظر اصلاح طلب هاست. ۲/کیر خر و کوس آهو. وقتی دوچیز باهم سازگاری ندارند. /گاوزی گاوزی وی کیر باوا هم گاوزی. وقتی به کار میره که بچه ای سربه سر بزرگی میذاره/بازی یا گاوازی. /

  2. سلام عرض ادب و احترام حفظ فرهنگرودبار زمین و انتقال آن به نسل جدید همجواران و هموطنان کار بسیار ارزنده ای است بنده عضوکوچکی هستم از جامعه ادبی هنری و منتقد متاسفانه در مجموع ذرب المثلهایی که در سایتها کتابها می بینم بنحوی تغییرات انجام شده و اصل ذرب المثل نادیده گرفته شده در بعضی موارد معانی و کاربرد هم صحیح نیست که نیاز به نقد و بررسی دارد که اینجانمی گنجد

    1. سلام ، کاربر گرامی در صورتی که ضرب المثلی اشتباه نوشته شده می توانید در قسمت نظرات درست آن را وارد کنید ممنون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا